Koleje Dolnośląskie

---

Geneza spółki

Stan kolei w Polsce i na Dolnym Śląsku po 1989 roku

Po 1989 roku, w całej Polsce miały miejsce znaczące zmiany w działalności kolei, które obejmowały masowe likwidacje oraz zawieszanie linii, które nie przynosiły zysków. Do najważniejszych z przyczyn tej sytuacji należały:

• ponadwykonana, zużyta infrastruktura, która nie odpowiadała zwiększającemu się zapotrzebowaniu,
• wysokie koszty eksploatacji tradycyjnego taboru spalinowego, stanowiącego wówczas jedyną dostępną możliwość,
• rosnąca liczba samochodów osobowych, co prowadziło do spadku liczby pasażerów korzystających z transportu kolejowego.

To właśnie nieefektywne planowanie rozkładów jazdy pociągów po 1990 roku, w ramach polityki mającej na celu „ograniczanie strat”, skutkowało m.in. całkowitym zawieszaniem wielu połączeń. Oferta przewozowa stała się w wielu przypadkach nieadekwatna do potrzeb podróżnych, co objawiało się m.in. brakiem wystarczającej liczby kursów oraz wydłużonym czasem przejazdu.

W 1980 roku kolej przewiozła w Polsce 1093 miliony osób, natomiast w 2001 roku liczba ta spadła do 309 milionów, a w 2010 roku osiągnęła wartość 291 milionów pasażerów.

Przed wejściem w życie nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym w 2001 roku, finansowanie tras kolejowych o zasięgu regionalnym odbywało się z centralnego budżetu. Po transformacji ustrojowej w latach 90. XX wieku, wpływy na działalność transportu kolejowego zaczęły systematycznie maleć, co miało swoje konsekwencje w obniżeniu dotacji mających wspierać funkcjonowanie transportu pasażerskiego. W rezultacie, system połączeń organizowany przez Polskie Koleje Państwowe opierał się jedynie na kryteriach ekonomicznych, prowadząc do likwidacji połączeń, gdzie wpływy pokrywały poniżej 20% kosztów.

Dolny Śląsk, historycznie obszar o dobrze rozwiniętej sieci kolejowej liczącej około 2300 kilometrów, również padł ofiarą ogólnokrajowych trendów. Ok. 2000 roku, w ruchu pasażerskim pozostało jedynie 50% pierwotnej długości sieci kolejowej w regionie. Likwidacja lokalnych połączeń trwała od 1988 roku, w szczególności na liniach drugorzędnych i lokalnych, a najpierw wycofano niezelektryfikowane odcinki, co wyeliminowało niekiedy całe powiaty z dostępu do transportu kolejowego.

Restrukturyzacja i usamorządowienie kolejowych przewozów regionalnych

Proces restrukturyzacji Polskich Kolei Państwowych rozpoczęto ustawą z dnia 8 września 2000 roku. Oddzielono wówczas zarządzanie linami kolejowymi od działalności przewozów, tworząc osobne spółki. PKP Przewozy Regionalne zostały powołane do obsługi większości połączeń regionalnych, z wyjątkiem SKM w Trójmieście i WKD w Warszawie.

Przy kolejnych zmianach ustawowych, odpowiedzialność za lokalne przewozy kolejowe przekazano samorządom wojewódzkim. Te, powołane zgodnie z reformą administracyjną, otrzymały obowiązek organizacji i finansowania transportu kolejowego w swoich obszarach. W 2001 roku umożliwiono marszałkom zakup sprzętu oraz jego udostępnianie przewoźnikom.

Na 1 stycznia 2004 roku samorządy przejęły odpowiedzialność za organizację przewozów, co umożliwiło im wolny wybór operatora na swoim terenie.

W 2004 roku, władze województwa mazowieckiego założyły Koleje Mazowieckie, a region wielkopolski także rozpoczął działania na rzecz powołania Kolei Wielkopolskich, które miały obsługiwać ruch na liniach niezelektryfikowanych.

Przesłanki powstania Kolei Dolnośląskich

Z chwilą przekazania odpowiedzialności za kolej samorządom, władze Dolnego Śląska zaczęły analizować możliwość zmiany dotychczasowego modelu organizacji przewozów. Wskazywano na konieczność powołania spółki z udziałem PKP lub przeprowadzenia przetargu na realizację przewozów kolejowych. Rok 2005 został zaplanowany jako czas na analizy oraz opracowywanie programów zmian, zaś kolejny rok miał być poświęcony na konkretne działania.

W rezultacie, w jesieni 2005 roku dolnośląski urząd marszałkowski zlecił stworzenie biznesplanu, który miał na celu zbadanie zasadności powołania lokalnego przewoźnika kolejowego. Główną motywacją była chęć stworzenia konkurencji dla PKP Przewozy Regionalne, co miało doprowadzić do uproszczenia negocjacji cen usług świadczonych dla województwa.

Początkowo rozważano utworzenie spółki akcyjnej Koleje Dolnośląskie, w której samorząd planował posiadać 70% udziałów, a 30% miałoby przypaść lokalnej spółce kolejowej KGHM oraz Pol-Miedź Trans. Realizacją przewozu pasażerów miały się zajmować autobusy szynowe, co zwiększyłoby dostępność na trasach atrakcyjnych turystycznie.

Nowo utworzona Spółka będzie potrzebowała mniejszego wsparcia finansowego w postaci dotacji celowej niż obecnie świadcząca usługi transportu kolejowego spółka PKP Przewozy Regionalne sp. z o.o. Mniejsza stawka dotacji dla Kolei Dolnośląskich S.A. pozwoli na negocjowanie korzystniejszych kontraktów wojewódzkich ze spółką PKP PR w latach późniejszych.

Ostatecznie, jedynym właścicielem Kolei Dolnośląskich S.A. został Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego.

Historia

2008

Na początku 2008 roku na mocy uchwały sejmiku samorządowego województwa dolnośląskiego z końca roku 2007, powstała spółka Koleje Dolnośląskie. Jej oficjalna działalność rozpoczęła się 6 lutego 2008 roku, kiedy zarejestrowano ją w Krajowym Rejestrze Sądowym. Po rejestracji niezwłocznie rozpoczęto proces rekrutacji technicznego personelu oraz załogi pociągów.

W czerwcu tego samego roku, nowi pracownicy wzięli udział w szkoleniach organizowanych wspólnie z firmą PCC Arriva, a także zapoznali się z trasą na liniach, które Koleje Dolnośląskie miały przejąć. Szkolenia te były prowadzone przy współpracy z wrocławskim oddziałem PKP Przewozy Regionalne.

W wrześniu 2008 roku Koleje Dolnośląskie złożyły wniosek do Urzędu Transportu Kolejowego o uzyskanie certyfikatu oraz świadectwa bezpieczeństwa, co było kluczowe dla rozpoczęcia przewozów. W związku z opóźnieniem w uzyskaniu dokumentów, spółka nawiązała współpracę z Dolnośląskimi Liniami Autobusowymi, które przekazały jej swoje istotne dokumenty za wynagrodzenie. Dzięki temu, możliwe było uruchomienie pierwszych połączeń kolejowych, mimo że spotkało się to z krytyką ze strony organizacji związkowych przy PKP PR, które obawiały się konkurencji ze strony nowego przewoźnika.

W wyniku współpracy z PKP Cargo, Koleje Dolnośląskie uzyskały dostęp do lokomotywowni w stacji Legnica, co było kluczowe dla działalności spółki w tej części województwa. Na mikołajki, 6 grudnia 2008 roku, firma zaprezentowała się szerszej publiczności pojazdem SA106-011 podczas ceremonii przekazania dworca Świdnica Miasto na rzecz lokalnych władz.

Regularna obsługa połączeń rozpoczęła się 14 grudnia 2008, na trasach kolejowych nr 137 oraz 286. Pierwszy pociąg wyruszył o 4:18 ze stacji Kłodzko Główne w stronę Legnicy. Mimo pewnych opóźnień pierwszego dnia, Koleje Dolnośląskie zdołały uruchomić wszystkie połączenia, a pasażerowie mogli korzystać z biletów PKP PR w ich pociągach.

Na początku 2008 roku, Koleje Dolnośląskie były pierwszą samorządową spółką zajmującą się przewozami pasażerskimi, niezwiązaną kapitałowo z Polskimi Kolejami Państwowymi.

2009

3 stycznia 2009 roku miało miejsce pierwsze próbne przejazdy pociągiem Kolei Dolnośląskich na nieczynnej trasie Kłodzko – Wałbrzych. Już 5 stycznia 2009 wznowiono ruch na tym odcinku, uruchamiając połączenie Wałbrzych Główny – Nowa Ruda. 29 lipca 2009 roku, koleje otrzymały status samodzielnego przewoźnika, zdobywając jako pierwsze w Polsce Europejski i Krajowy Certyfikat Bezpieczeństwa.

W dniu 28 września 2009 roku, Koleje Dolnośląskie wynajęły dawną wagonownię przy stacji Świdnica Przedmieście, która miała zostać przerobiona na lokomotywownię. Połączenia z Wrocławia Psie Pole do Trzebnicy rozpoczęły się 20 września 2009 roku, a początkowo obsługiwano trzy pary połączeń. W grudniu, liczba ta wzrosła do dziewięciu, co przyczyniło się do wzrostu liczby pasażerów.

W zakończeniu roku finansowego, Koleje Dolnośląskie odnotowały stratę w wysokości 6,8 miliona złotych, ale liczba obsługiwanych pasażerów na trasie do Trzebnicy wynosiła już średnio 700 pasażerów dziennie.

2010

W 2010 roku Koleje Dolnośląskie przewiozły 675 tysięcy pasażerów, co oznaczało wzrost o 100% w stosunku do roku poprzedniego. Równocześnie, zakończono rok z stratą wynoszącą 43 tys. zł, przy przychodach rzędu 23 479,8 tys. zł. Po pięciu miesiącach 2011 roku zaobserwowano dalszy wzrost przewozów o 10%. W roku 2010, Koleje Dolnośląskie zmagały się z opóźnieniami, z czego 164 spowodowane były przez przewoźnika, co skutkowało karą nałożoną przez Urząd Marszałkowski w wysokości 5 740 zł.

W dniu 2 lipca 2010 roku Koleje Dolnośląskie zrealizowały pierwszy transgraniczny przejazd na trasie Szklarska Poręba Górna – Kořenov (Czechy), pomimo formalnych trudności w regularnym połączeniu. W październiku 2010 roku do prokuratury wpłynęło zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa wystosowane przez radnego dolnośląskiego, Patryka Wilda, w sprawie niezapłaconych zleceń związanych z remontem wagonów w 2008 roku, jak również sprawy zgłoszone przez właściciela wagonów.

Od 12 grudnia 2010 roku połączenia kolejowe między Jelenią Górą a Zebrzydową zostały zawieszone na miesiąc, w międzyczasie Koleje Dolnośląskie uruchomiły nowe połączenie Legnica – Żagań – Żary – Węgliniec.

2011

Na początku 2011 roku lokalne władze zasugerowały wykupienie dolnośląskiej części spółki Przewozy Regionalne, co mogło doprowadzić do fuzji z Kolejami Dolnośląskimi. W tym samym roku, kupiono pięć elektrycznych zespołów trakcyjnych wyprodukowanych przez Newag Nowy Sącz, które miały obsługiwać trasy do Oleśnicy, Żmigrodu i Legnicy. 82% kosztów sfinansowano z Regionalnego Programu Operacyjnego.

Latem bieżącego roku PKP S.A., właściciel dworców kolejowych, oskarżył nowego przewoźnika o niewykonywanie zobowiązań płatniczych. Koleje Dolnośląskie stanowczo zaprzeczyły tym zarzutom. Podczas sierpniowego strajku kolejarzy, Koleje Dolnośląskie nie przyłączyły się do protestu, honorując jednocześnie bilety PKP S.A.

2012

W rozkładzie jazdy na rok 2011/2012 Koleje Dolnośląskie przywróciły połączenie Żary – Żagań – Wrocław, wydłużając jednocześnie trasę do Legnicy. W 2012 roku spółka przewiozła aż 1,8 miliona pasażerów, co znacząco wpłynęło na ich sytuację finansową oraz rozpoznawalność.

2013

19 lutego pociąg 31WE Impuls podczas testu ustanowił nowy rekord prędkości dla polskich produkcji, osiągając 211,6 km/h. W maju z kolei wznowione połączenia na trasie Kłodzko – Polanica Zdrój, a w grudniu uruchomiono nowe połączenia Wrocław-Świdnica Miasto oraz Kłodzko Główne – Kudowa Zdrój.

2014

21 maja przewoźnik podpisał umowę z Newagiem na dostarczenie sześciu sztuk trzeciocząstkowymi pociągami Impuls. Umowa ta miała kluczowe znaczenie dla dalszego rozwoju spółki.

2015

10 marca Koleje Dolnośląskie i Newag podpisały umowę na pięć cztero-członowych Impulsów. We wrześniu spółka rozpoczęła sprzedaż biletów przez Internet oraz uruchomiła centrum obsługi klienta na dworcu Wrocław Główny. 7 września podpisano umowę z Pesą na dostawę czterech sztuk SZT Link, a także sprowadzono do bazy Kolei Dolnośląskich w Legnicy pojazd desiro celem przeprowadzania testów. Nowe połączenia z Wrocławia do Drezna rozpoczęły się również 9 grudnia, mając na celu uruchomienie bezpośrednich transmisji kolejowych.

2016

Pod koniec lutego w wybranych pojazdach Kolei Dolnośląskich zainstalowano biletomaty z firm KZŁ Bydgoszcz oraz Macro-System, w celu przeprowadzenia testów biletowych. 30 kwietnia spółka uczestniczyła w uruchomieniu połączenia Berlin – Wrocław z Deutsche Bahn, co dodatkowo podniosło znaczenie przewoźnika na rynku międzynarodowym.

Na przełomie października i listopada odbyła się budowa hali serwisowo-technicznej w Legnicy, a 11 grudnia zmieniono trasę pociągów na odcinku Jelenia Góra – Lwówek Śląski na autobusy.

2017

13 stycznia 2017 roku przewoźnik podpisał umowę z Newagiem na dostawę 11 sztuk pięcioczłonowych Impulsów. 10 kwietnia uruchomiono nowe połączenie Wrocław Wojnów – Wrocław Nadodrze/Wrocław Główny, co znacznie ułatwiło mieszkańcom dojazd do stolicy Dolnego Śląska.

W październiku 2017 roku, z powodu niedoborów taborowych, Koleje Dolnośląskie wynajęły dwa spalinowe zespoły trakcyjne. Wraz z PKS „Tour” Jelenia Góra wprowadzono także ofertę biletów zintegrowanych. Autobusy linii „100”, kursujące do Karpacza Górnego, zatrzymywały się przy dworcu w Jeleniej Górze.

16 listopada 2017 roku zakończono odbiór nowych pięcioczłonowych elektrycznych zespołów trakcyjnych, a kolejne pociągi rozpoczęły kursy w kierunkach takich jak Lichkov, Węglińca, Rawicza oraz Szklarskiej Poręby.

2018

Na początku 2018 roku, rozpoczęto sprzedaż biletów online na połączenia Kolei Dolnośląskich poprzez mobilną aplikację Koleo. 28 kwietnia 2018 roku zainaugurowano weekendowe połączenie turystyczne do Adršpach.

Do połowy października Koleje Dolnośląskie przewiozły 40 milionów pasażerów od czasu swojego powstania. 15 października w Legnicy otworzono Ośrodek Szkolenia Kadr Kolejowych, gdzie istotnym elementem była symulacja elektrycznego zespołu trakcyjnego 45WE Impuls, dostarczona przez TK Telekom oraz Sim Factor.

W grudniu 2018 roku, spółka podpisała kolejny istotny kontrakt związany z obsługą linii Liberec – Szklarska Poręba Górna oraz Pardubice/Ústí nad Orlicí – Międzylesie.

2019

7 lutego 2019 roku, przewoźnik przeprowadził testy systemu ETCS na odcinkach Legnica – Wrocław – Opole oraz Legnica – Węgliniec. 9 czerwca Koleje Dolnośląskie przywróciły popularne połączenie Lubin – Wrocław Główny, zyskało ono wspóldzielone 12 par połączeń dziennie.

2020

29 września 2020 roku, spółka podpisała umowę z firmą Pesą na dostawę pięciu egzemplarzy elfów II w wersji pięciocząstkowej, co miało znacząco wpłynąć na podniesienie standardu przewozów.

2022

W dniu 12 czerwca 2022 roku, przywrócone zostało połączenie Wrocław Główny – Świdnica Miasto. 5 września wprowadzono nową linię Kolejowej Komunikacji Autobusowej na trasie Kłodzko Miasto – Stronie Śląskie, natomiast 11 grudnia uruchomiono połączenie na linii Legnica – Chojnów – Rokitki – Chocianów.

2023

11 czerwca 2023 roku uruchomiono nową linię D41 łączącą Świdnicę Miasto z Zagórzem Śląskim oraz Jedliną-Zdrój. 24 czerwca wprowadzono dalekobieżną linię KDPN z Wrocławia Głównego przez Legnicę, Lubin do Głogowa, Zieloną Górę Główną, Szczecin Dąbie i do Międzyzdrojów (do 31 sierpnia 2023). W odpowiedzi na potrzeby pasażerów, od 3 września wznowiono obsługę połączenia na trasie Wrocław Główny – Legnica – Bolesławiec oraz wprowadzono nowe linie autobusowe, w tym D31 z Rawicza do Głogowa włoski Głogów – Oleśnica Rataje.

10 grudnia 2023 roku, Koleje Dolnośląskie zmieniły numerację linii obsługiwanych przez KD oraz obsłużyły nowo otwarty odcinek Gryfowa Śląskiego do Świeradowa-Zdroju. W tym roku przewoźnik przewiózł aż 19 milionów pasażerów i pokonał 11,6 miliona kilometrów, co stanowi najlepszy wynik w piętnastoletniej historii spółki, osiągając jednocześnie kamień milowy 100 milionów przewiezionych pasażerów.

Działalność

Spółka Koleje Dolnośląskie zajmuje się przewozem pasażerskim na obszarze Dolnego Śląska oraz na liniach w kierunku sąsiednich województw. Działa na podstawie zarówno linii kolejowych zarządzanych przez PKP PLK, jak i tych, które zostały przejęte przez samorządy, a zarządzane są przez operatorów wybranych w drodze przetargu, takich jak PMT Linie Kolejowe Sp. z o.o. Warto podkreślić, że przedsiębiorstwo nie jest właścicielem dworców kolejowych, lecz korzysta z nich na podstawie umów z ich właścicielami, głównie z PKP.

Regulacje taryfowe

Zgodnie z ustawą prawa przewozowego, przewoźnik jest zobowiązany do ustalenia własnych regulacji handlowych i przewozowych. W przypadku Kolei Dolnośląskich mają one postać Taryfy przewozowej dla osób, rzeczy oraz zwierząt „Kolei Dolnośląskich SA” (TP-KD), gdzie określone są zasady ustalania opłat przewozowych. W to wchodzi także Regulamin obsługi podróżnych, który reguluje przewóz osób, rzeczy i zwierząt (RPO-KD).

Cenniki zawierają szczegółowe informacje dotyczące opłat za przewóz pasażerów oraz ich bagażu. Koleje Dolnośląskie respektują wszelkie ustawowe ulgi. Warto zaznaczyć, że ceny biletów są tożsame z cennikami Polregio (d. Przewozy Regionalne), a dodatkowe opłaty związane są z przejazdem bez ważnego biletu oraz z ofertami specjalnymi, takimi jak wakacyjne promocje dla dzieci oraz oferty dla seniorów.

Oprócz honorowania oferty Polregio, spółka sprzedaje bilety w wariantach Ty i raz, dwa, trzy oraz Połączenie w dobrej cenie. Warto dodać, że od grudnia 2009 roku Koleje Dolnośląskie wprowadziły bilety całodzienny EURO-NYSA, umożliwiający korzystanie z publicznej komunikacji miejskiej, podmiejskiej oraz regionalnych pociągów na pograniczu Polski, Czech i Niemiec.

Do 30 czerwca 2021 roku, pasażerowie z ważnym biletem na komunikację miejską we Wrocławiu mogli korzystać z przejazdów pociągami Kolei Dolnośląskich bez dodatkowych kosztów. Choć spółka nie jest członkiem Związku Pracodawców Kolejowych, to od 1 stycznia 2014 roku, zawarto porozumienie, które umożliwia sprzedaż biletów z ulgami dla pracowników firm będących członkami Związku (70, 80, 99%). Dodatkowo, Koleje Dolnośląskie oferują legitymacje uprawniające do zniżek handlowych dla pracodawców spoza branży kolejowej, co pozwala na korzystanie z ulgowych biletów dla pracowników ogółem w wysokości 60%.

Bilety

Koleje Dolnośląskie oferują różnorodne kanały dystrybucji biletów, w tym:

• własne kasy biletowe na dworcach kolejowych,
• – Bolesławiec,
• – Jelenia Góra,
• – Legnica,
• – Strzelin,
• – Szklarska Poręba Górna,
• – Wałbrzych Miasto,
• – Wrocław Główny,
• – Zgorzelec Miasto,
• – Zgorzelec.

Kolejnymi miejscami zakupu biletów są kasy innych przewoźników oraz Biura Obsługi Klienta, które znajdują się na stacjach:

• – Legnica,
• – Wrocław Główny,
• – Zgorzelec.

Biletomaty dostępne są na dworcach, w tym:

• – Bielawa Zachodnia,
• – Chojnów,
• – Dzierżoniów Śląski,
• – Głogów,
• – Jawor,
• – Jaworzyna Śląska,
• – Jelcz-Laskowice,
• – Kamieniec Ząbkowicki,
• – Kąty Wrocławskie,
• – Kudowa-Zdrój,
• – Legnica,
• – Lubań Śląski,
• – Lubin,
• – Smolec,
• – Środa Śląska,
• – Świdnica Miasto,
• – Świebodzice,
• – Trzebnica,
• – Wałbrzych Główny,
• – Wałbrzych Miasto,
• – Wałbrzych Szczawienko,
• – Wrocław Główny,
• – Wrocław Mikołajów,
• – Wrocław Nadodrze,
• – Wrocław Psie Pole,
• – Siechnice,
• – Zgorzelec,
• – Ziębice,
• – Żagań.

Dodatkowo, dostępne są biletomaty w pojazdach typu Impuls 45WE oraz aplikacje mobilne SkyCash i Koleo. Bilety można również nabyć za pośrednictwem stron internetowych takich jak bilet.kolejedolnoslaskie.eu i koleo.pl oraz bezpośrednio u obsługi w trakcie podróży.

Bilety na przejazd pociągiem Kolei Dolnośląskich S.A. mogą być również zdobywane we wszelkich kasach Spółki Polregio.

Pracownicy obsługi klienta

W zakresie obsługi podróżnych, Koleje Dolnośląskie zatrudniają konduktorów oraz kierowników pociągów, tzw. drużyny konduktorskie. W Legnicy, a także w innych lokalizacjach takich jak Jaworzyna Śląska, Jelenia Góra, Kłodzko Główne, Węgliniec oraz Wrocław Główny, spółka dysponuje zespołami zamiejscowymi drużyn pociągowych. Od 2023 roku również Głogów zyska nową drużynę konduktorską.

Personel bezpośrednio związany z obsługą klienta oraz maszyniści noszą umundurowanie firmowe, które obejmuje między innymi czarne spodnie, czarną marynarkę z trzema pasami w kolorach srebrnym i czerwonym, czarną kamizelkę mundurową, czerwoną koszulę oraz srebrnoszary krawat. Dopełnieniem stroju jest czapka z otokiem. Pracownicy, którzy właśnie zostali zatrudnieni i czekają na mundur, otrzymują kamizelkę polarową. Wszystkie elementy odzieży noszone przez pracowników, poza spodniami, mają umieszczone logo firmy.

Usługi dodatkowe

Koleje Dolnośląskie oferują innowacyjny SMS-owy system informacji dotyczący rozkładów jazdy oraz sezonowe promocje dostosowane do różnych grup pasażerów. Pociągi są wyposażone w rampy, które umożliwiają wsiadanie i wysiadanie osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich. Na szynobusach znajdują się miejsca przystosowane z pasami do unieruchomienia wózka. Chociaż nie wszystkie stacje są przystosowane dla osób z niepełnosprawnościami, spółka zapewnia możliwość uzyskania pomocy, pod warunkiem wcześniejszego zgłoszenia takiej potrzeby 48 godzin przed podróżą.

Oprócz standardowej działalności związanej z przejazdami, Koleje Dolnośląskie uruchamiają dodatkowe pociągi do obsługi pielgrzymek, na przykład w dzień pielgrzymki wrocławskiej, co stanowi kontynuację ich działalności wynikającej z rewitalizacji odcinka do Trzebnicy.

Marketing i promocja

W ramach swojej strategii, Koleje Dolnośląskie prowadzą intensywne działania w obszarze marketingu i promocji. Udział w wydarzeniach dedykowanych młodzieży, takich jak juwenalia w Legnicy, oraz organizacja konkursów fotograficznych stanowią integralną część ich programów promocyjnych. W 2011 roku spółka aktywnie promowała nowo przejęte połączenia do Wołowa i Jelcza-Laskowic, organizując specjalne wydarzenia skierowane do dzieci. Koleje Dolnośląskie są również obecne na targach branżowych, co uzupełnia ich działania w zakresie promocji.

Obsługiwane połączenia

Koleje Dolnośląskie oferują bogaty wachlarz połączeń kolejowych, które obejmują wiele różnych tras. Poniżej przedstawiamy szczegółowy wykaz obsługiwanych linii:

• D1: Wrocław Główny – Legnica – Bolesławiec – Węgliniec – Lubań Śląski,
• D2: Wrocław Główny – Brzeg Dolny – Wołów – Ścinawa – Głogów,
• D3: Wrocław Główny – Kamieniec Ząbkowicki – Kłodzko Główne – Kudowa–Zdrój,
• D4: Wrocław Główny – Kobierzyce – Sobótka – Świdnica Miasto – Bielawa Zachodnia,
• D6: Wrocław Główny – Wałbrzych Główny – Jelenia Góra,
• D7: Wrocław Główny – Siechnice – Jelcz-Laskowice,
• D8: Wrocław Główny – Trzebnica,
• D9: Wrocław Główny – Strzelin – Kłodzko Główne – Kłodzko Miasto – Międzylesie – Lichkov,
• D10: Wrocław Główny – Legnica – Węgliniec – Zgorzelec – Görlitz – Dresden Hauptbahnhof,
• D11: Wrocław Główny – Legnica – Lubin – Głogów,
• D12: Wrocław Główny – Legnica – Lubin – Głogów – Nowa Sól,
• D13: Legnica – Chojnów – Rokitki – Chocianów,
• D14: Wrocław Główny – Legnica – Żagań – Żary – Forst (Lausitz),
• D18: Görlitz – Zgorzelec – Węgliniec – Żagań / Żary – Zielona Góra Główna,
• D20: Wrocław Główny – Ścinawa – Głogów – Nowa Sól,
• D30: Wrocław Główny – Żmigród – Rawicz – Leszno,
• D31: Rawicz – Bojanowo – Góra Śląska,
• D40: Wrocław Główny – Jaworzyna Śląska – Świdnica Miasto – Dzierżoniów Śląski – Bielawa Zachodnia,
• D60: Wrocław Główny – Wałbrzych Główny – Jelenia Góra – Szklarska Poręba Górna,
• D61: Szklarska Poręba Górna – Harrachov – Tanvald – Liberec,
• D62: Görlitz – Zgorzelec – Gryfów Śląski – Świeradów Zdrój / Jelenia Góra – Karpacz,
• D64: Wrocław Główny – Jaworzyna Śląska – Świdnica Miasto – Jedlina-Zdrój – Głuszyca,
• D66: Trutnov hlavní nádraží – Kamienna Góra – Sędzisław,
• D67: Wrocław Główny – Wałbrzych Główny – Meziměstí – Adršpach (sezonowo),
• D70: Wrocław Główny – Wrocław Sołtysowice – Wrocław Wojnów – Jelcz Laskowice,
• D81: Oleśnica Rataje – Oleśnica – Syców,
• D83: Wrocław Główny – Oleśnica – Milicz – Krotoszyn,
• D90: Wrocław Główny – Kamieniec Ząbkowicki – Kłodzko Główne – Kudowa-Zdrój,
• D91: Legnica – Świdnica Miasto – Dzierżoniów Śl./Bielawa Zach. – Kłodzko Główne – Kudowa-Zdrój,
• D92: Kłodzko Główne – Kłodzko Miasto – Lądek-Zdrój – Stronie Śląskie,
• D93: Kłodzko Miasto – Kamieniec Ząbkowicki – Nysa,
• D96: Wałbrzych Główny – Nowa Ruda – Kłodzko Główne – Kudowa-Zdrój,
• D99: Wrocław Główny – Legnica – Bolesławiec – Węgliniec – Weißwasser (Oberlausitz) – Cottbus Hbf – Berlin Ostkreuz – Berlin Lichtenberg.

Pierwotnie planowane relacje

Początkowe plany przewidywały realizację usług na czterech trasach:

• Lubin – Legnica – Świdnica – Kłodzko – Polanica Zdrój,
• Wałbrzych – Kłodzko – Stronie Śląskie,
• Świdnica – Kobierzyce – Wrocław – Trzebnica,
• Jelenia Góra – Szklarska Poręba Górna.

Chronologia uruchamiania poszczególnych połączeń

Obsługa lin kolejowych przez Koleje Dolnośląskie była wprowadzana w następującej kolejności:

Data	Numer linii	Połączenie
Rok 2008
14 grudnia 2008	276	Kłodzko Miasto – Międzylesie (do 11 grudnia 2009)
	137	Legnica – Jaworzyna Śląska – Kamieniec Ząbkowicki – Kłodzko Miasto
Rok 2009
06 stycznia 2009	286	Wałbrzych Główny – Nowa Ruda – Kłodzko Miasto
20 września 2009	275	Legnica – Wrocław Główny
	326	Wrocław Główny – Trzebnica
13 grudnia 2009	283	Jelenia Góra – Lwówek Śląski
	283	Lwówek Śląski – Zebrzydowa (do 10 grudnia 2011)
Rok 2010
01 marca 2010	282/278	Legnica – Bolesławiec – Zgorzelec
12 grudnia 2010	275	Legnica – Żagań – Żary
	282	Węgliniec – Ruszów – Żary
Rok 2011
03 stycznia 2011	311	Jelenia Góra – Szklarska Poręba Górna (do 10 grudnia 2011)
11 grudnia 2011	273	Wrocław Główny – Wołów (do 15 grudnia 2013)
	277	Wrocław Główny – Jelcz-Laskowice (do 15 grudnia 2013)
	274	Zgorzelec – Lubań Śląski – Gryfów Śląski – Jelenia Góra
Rok 2013
01 kwietnia 2013	274	Węgliniec – Wrocław
27 kwietnia 2013	298	Sędzisław – Trutnov (weekendowe połączenie wakacyjne)
15 grudnia 2013	279	Wrocław Główny – Lubań Śląski
	274, 137	Wrocław Główny – Świdnica Miasto
	309	Kłodzko Główne – Kudowa-Zdrój
Rok 2014
01 września 2014	274, 137	Wrocław Główny – Dzierżoniów Śląski (przedłużenie połączeń Wrocław – Świdnica)
14 grudnia 2014	283	Lwówek Śląski – Zebrzydowa (powrót połączeń po przerwie)
	274, 311	Wrocław Główny – Jelenia Góra – Szklarska Poręba Górna (na odc. Jelenia Góra – Szklarska Poręba powrót do obsługi KD)
Rok 2015
26 kwietnia 2015	277	Wrocław Główny – Jelcz-Laskowice (powrót obsługi KD)
13 grudnia 2015	271	Wrocław Główny – Rawicz
	274	Zgorzelec – Görlitz
	286, 309	Wrocław Główny – Kudowa-Zdrój
Rok 2017
10 kwietnia 2017	143, 292	Wrocław Główny – Wrocław Wojnów
29 kwietnia 2017	275, 14	Wrocław Główny – Forst (Lausitz)
10 grudnia 2017	276	Wrocław Główny – Kłodzko Główne – Lichkov
Rok 2018
28 kwietnia 2018	291	Boguszów Gorce Wschód – Mieroszów – (Mezimesti)
09 grudnia 2018	298, 299	Sędzisław (stacja kolejowa) – Kamienna Góra – (Kralovec)
Rok 2019
09 czerwca 2019	289	Wrocław Główny – Legnica – Lubin
15 grudnia 2019	289	Głogów – Lubin – Legnica – Wrocław Główny
	341	Dzierżoniów – Bielawa Zachodnia
Rok 2021
12 grudnia 2021	292	Wrocław Sołtysowice – Wrocław Wojnów – Jelcz-Laskowice
Rok 2022
12 czerwca 2022	285	Wrocław Główny – Kobierzyce – Sobótka – Świdnica Miasto
05 września 2022	322	Kłodzko Główne – Kłodzko Miasto – Lądek-Zdrój – Stronie Śląskie (obsługa połączeń w formie Kolejowej Komunikacji Autobusowej)
11 grudnia 2022	303, 316	Legnica – Chojnów – Rokitki – Chocianów
	273	Wrocław Główny – Brzeg Dolny – Wołów – Ścinawa – Rudna Gwizdanów – Głogów
Rok 2023
11 czerwca 2023	266, 286, 137	Świdnica Miasto – Zagórze Śląskie – Jedlina-Zdrój – Głuszyca
24 czerwca 2023	275, 289, 273, 428, 401	Wrocław Główny – Legnica – Lubin – Głogów – Zielona Góra Główna – Szczecin Dąbie – Międzyzdroje – Świnoujście (do 27 sierpnia 2023)
3 września 2023	275, 295, 6208, 6142, 6147, 6126, 6080, 6078	Wrocław Główny – Legnica – Bolesławiec – Węgliniec – Weißwasser (Oberlausitz) – Cottbus Hbf – Berlin Ostkreuz – Berlin Lichtenberg (powrót obsługi KD, Pociąg do kultury)
	271, 372	Rawicz – Bojanowo – Góra Śląska (obsługa połączeń w formie Kolejowej Komunikacji Autobusowej)
	181, 281	Oleśnica Rataje – Oleśnica – Syców (obsługa połączeń w formie Kolejowej Komunikacji Autobusowej)
10 grudnia	273, 275, 289	Wrocław Główny – Legnica – Głogów – Nowa Sól
	273	Wrocław Główny – Ścinawa – Głogów – Nowa Sól
	6211, 274, 317/308	Görlitz – Zgorzelec – Gryfów Śląski – Świeradów Zdrój / Jelenia Góra – Karpacz
	271, 274, 137, 266, 286	Wrocław Główny – Jaworzyna Śląska – Świdnica Miasto – Jedlina-Zdrój – Głuszyca
	271, 143, 281	Wrocław Główny – Oleśnica – Milicz – Krotoszyn

Połączenia sezonowe

W roku 2013, od maja do końca sierpnia, w weekendy uruchamiano trzy pary pociągów do czeskiego Trutnova. Obejmowały one dwie relacje z Jeleniej Góry oraz jedną z Wrocławia. Działały one w kooperacji z czeskim przewoźnikiem GW Train Regio na odcinku Královec–Trutnov.

Natomiast w roku 2017 dodano nowe sezonowe weekendowe połączenia, tym razem z Wrocławia do Forst.

W roku 2023 uruchomiono również połączenie kolejowe z Wrocławia do Swinoujścia.

Relacje, na których zaprzestano działalności

W grudniu 2009 roku zlikwidowano następujące połączenia:

• Kłodzko Miasto – Międzylesie (od 14.12.2008 do 11.12.2009),

W grudniu 2011 roku zlikwidowano:

• Lwówek Śląski – Zebrzydowa (od 13.12.2009 do 10.12.2011, powrót 14.12.2014),

W grudniu 2013 roku zaprzestano kursowania:

• Wrocław Główny – Jelcz Laskowice (od 10.12.2011 do 15.12.2013, powrót 26.04.2015),
• Wrocław Główny – Wołów (od 10.12.2011 do 15.12.2013, powrót 11.12.2022).

Natomiast w grudniu 2016 roku zrezygnowano z relacji:

• Jelenia Góra – Lwówek Śląski (od 11.12.2016 z powodu złego stanu technicznego linii kolejowej), co spowodowało uruchomienie komunikacji zastępczej w formie autobusów.

Tabor

Park taborowy

Typ	Seria	Numery boczne	Długość	Oznaczenie przewoźnika		Liczba sztuk	Producent	_
212M	SA109	003 ÷ 004	26 630 mm (27 896 mm)	S20	01 ÷ 02	0 z 2	Kolzam	_
214M	SA106	011	24 500 mm	S10	01	1	Pesa	_
214Mb	SA135	001 ÷ 003		S11	01 ÷ 03	9	Pesa	_
		004 ÷ 009			04 ÷ 09		ZNTK „Mińsk Mazowiecki”	_
218Ma	SA132	002	_	S21	01	1	Pesa	_
218Md	SA134	003 ÷ 007	41 700 mm	S22	01 ÷ 05	7	Pesa	_
		024 ÷ 025			07 ÷ 08		ZNTK „Mińsk Mazowiecki”	_
223M	SA139	011 ÷ 014	43 730 mm	S23	01 ÷ 04	4	Pesa	_

Rodzaj	Seria	Numery boczne	Długość	Oznaczenie przewoźnika		Ilość sztuk	Producent	_
Impuls	31WE	001 ÷ 005, 020 ÷ 024	74 400 mm	E40	01 ÷ 10	10	Newag	_
Impuls	36WEa	011 ÷ 016	58 400 mm	E30	01 ÷ 06	6	Newag	_
Impuls	45WE	019 ÷ 029	90 400 mm	_	_	11	Newag	_
Elf II	48WEc	024 ÷ 048	90 530 mm	_	_	25	Pesa	_
Elf II	_	_	_	_	_	0 z 10	Pesa	_
5B/6B	EN57AL	1501, 1938, 1542	64 610 mm	E31	01 ÷ 03	3	Pafawag	_
5B/6B	EN57AKD	1937	_	E32	01	1	Pafawag	_
5B/6B	EN57	1703	63 970 mm	E33	01	1	Pafawag	_

Tabor dwutrakcyjny

Rodzaj	Seria	Numery boczne	Ilość sztuk	Producent	_
Impuls 2	36WEh	012 do 017	6	Newag	_

Wagony

Kategoria	Ilość sztuk	Fabryka	_
208K	5	Zastal	_

Tabor użytkowany tymczasowo i wypożyczany innym przewoźnikom

W marcu 2010 roku spółka zawarła umowę dzierżawy z wrocławskim oddziałem Przewozów Regionalnych, obejmującą lokomotywę SP32 nr 209 oraz wagon osobowy typu 120A. Umożliwiło to obsługę trasy Legnica – Bolesławiec – Lwówek Śląski – Jelenia Góra, konieczną wskutek przeglądów szynobusów.

Na początku października 2017 roku, z uwagi na zaplanowane przeglądy oraz wyłączenia powypadkowe, przewoźnik skorzystał z wypożyczenia dwóch zespołów trakcyjnych. Wśród nich był jeden od Pesy (SA139-010) i drugi od Arrivy.

8 października 2019 roku Koleje Dolnośląskie podjęły decyzję o wynajmie pojazdu SA139 o numerze 008 na 123 dni. Pojazd ten wcześniej był eksploatowany przez Koleje Wielkopolskie.

4 lutego 2020 roku podpisano umowę z SKPL Cargo, celem dzierżawy dwóch składów Düwag Wadloper: spalinowego wagonu SN82 o numerze bocznym 002 oraz zespołu trakcyjnego SN83 o numerze bocznym 003. Wóz skierowano na linie podsudecką oraz żagańską w relacji Kąty Wrocławskie – Wrocław. Choć planowano, że zajmą one miejsce do 2023 roku, wskutek niskiej frekwencji pasażerów, powróciły do SKPL 30 kwietnia.

W końcu marca 2020 roku odbyła się wymiana taboru pomiędzy Kolejami Dolnośląskimi a PKP SKM Trójmiasto, w ramach której jednostka SA132-002 trafiła na rok do SKM Trójmiasto. W zamian Koleje Dolnośląskie otrzymały pojazd EN57AKM-1718. Po rocznej eksploatacji, w kwietniu 2021 roku, wrócił on do właściciela, a SA132-002 powrócił do użytkowania.

17 października 2021 roku miała miejsce kolejna wymiana taborowa, w której Koleje Dolnośląskie użyczyły SA134-023 w zamian za EN57AKM-1718.

Wyniki przewozowe

W analizowanym okresie, liczba pasażerów korzystających z usług Kolei Dolnośląskich zwiększała się znacząco. W latach 2018-2023 nastąpił zauważalny wzrost zarówno przewozów, jak i zrealizowanej pracy przewozowej, która jest wyrażana w pasażerokilometrach. Niestety, ze względu na ograniczenia techniczne, wykresy ilustrujące te zmiany nie mogły zostać zaprezentowane.

W roku 2018 Koleje Dolnośląskie przewiozły 11,73 mln pasażerów, co stanowiło solidny wynik, który w kolejnym roku wzrósł do 14,1 mln. Jednakże, w roku 2021 liczba ta spadła do 10,98 mln pasażerów, aby w 2023 roku osiągnąć imponującą liczbę około 19 mln przetransportowanych pasażerów.

Warto także zaznaczyć, że w 2023 roku Koleje Dolnośląskie mogły pochwalić się przewiezieniem 100 milionów pasażerów od momentu rozpoczęcia swojej działalności. Juliowy miesiąc tego samego roku okazał się szczególny, gdyż był to pierwszy miesiąc, w którym pociągi spółki przejechały ponad 1 mln kilometrów. Łącznie w 2023 roku pociągi KD przebyły około 11,6 mln kilometrów, a przewidywana praca eksploatacyjna na rok 2024 ma wzrosnąć o 2,2 mln kilometrów.

Prezesi

W niniejszym dokumencie przedstawiamy listę prezesów Kolei Dolnośląskich, która obejmuje osobistości zarządzające tym ważnym regionalnym przewoźnikiem.

Data początkowa	Data końcowa	Nazwisko Prezesa	Uwagi
18 stycznia 2008	29 kwietnia 2008	Jan Miller	–
29 kwietnia 2008	31 marca 2009	Tomasz Strapagiel	–
30 maja 2009	30 czerwca 2012	Genowefa Ładniak	–
1 lipca 2012	2 kwietnia 2013	Zbigniew Szczypiński	–
23 lipca 2013	26 czerwca 2014	Genowefa Ładniak	–
26 czerwca 2014	4 stycznia 2019	Piotr Rachwalski	–
4 stycznia 2019	Brak	Damian Stawikowski	–

Nagrody i wyróżnienia

Koleje Dolnośląskie zdobyły szereg wysiłków i docenienia na przestrzeni lat, co świadczy o ich zobowiązaniu do jakości oraz zaangażowaniu w rozwijanie usług kolejowych.

• 2009 – wyróżnienie na targach Trako w Gdańsku na trasie z Kłodzka do Wałbrzycha,
• 2010 – tytuł „Jakość Roku 2010” w kategorii „Usługa” przyznany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji i Gazetę Prawną,
• 2017 – tytuł „Firma Kolejowa Odpowiedzialna Społecznie” przyznany podczas targów Trako w Gdańsku,
• 2017 – nagroda za „Pociąg Pełen Kultury” przyznana podczas targów Trako w Gdańsku.

---

Oceń: Koleje Dolnośląskie

---