Kościół św. Jacka zlokalizowany w Legnicy, znany również pod nazwą Kaiser-Friedrich-Gedachtniskirche, to wyjątkowa świątynia, która została oddana do użytku w 1908 roku. Jej budowa rozpoczęła się w latach 1904 lub 1905, a obiekt ten był niegdyś kościołem ewangelickim poświęconym pamięci cesarza Fryderyka III.
Ten neogotycki zabytek architektury został zaprojektowany na planie krzyża łacińskiego. Jego projektantem jest architekt Friedrich Oskar Hossfeld, którego wizja przyczyniła się do stworzenia tej monumentalnej budowli, która do dziś zachwyca swoim pięknem i historycznym znaczeniem.
Historia
Historia budynku kościoła św. Jacka w Legnicy ma swoje korzenie w miejscu, gdzie niegdyś funkcjonował kościół oraz klasztor kartuzów. W celu sfinansowania budowy, odbyły się różnorodne zbiórki publiczne, które wsparły także legnicka rada parafialna oraz zarząd miasta. Dodatkowo, znaczną rolę odegrał cesarz Wilhelm II, który 9 czerwca 1908 roku, wraz ze swoim synem Oskarem, wziął udział w ceremonii poświęcenia tej świątyni.
Obiekt charakteryzuje się imponującą architekturą, oferując 1330 miejsc siedzących. W początkowym okresie w nawie głównej znajdowała się kaplica dedykowana zmarłemu cesarzowi, w której umieszczono tablicę pamiątkową, z herbami oraz sentencjami, a nad nimi dwa anioły trzymały Koronę Cesarstwa Niemieckiego. Niestety, elementy te przetrwały jedynie do 1945 roku, kiedy to zostały zniszczone.
Wieża kościoła wznosi się na wysokość 73 metrów, a umieszczony na jej szczycie krzyż mierzy 4,5 metra. Całość zdobi metalowy, pozłacany kogut. Notabene, w wewnętrznej części wieży znajduje się ręczny mechanizm zegarowy, który do dnia dzisiejszego funkcjonuje. Z oryginalnych trzech dzwonów, niestety, do współczesności dotrwał jedynie jeden.
Po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną w 1945 roku, budynek został przekształcony w stajnię. Z czasem, po przeprowadzonych remontach, służył jako kościół pomocniczy parafii św. Trójcy. W 1968 roku, ks. Tadeusz Kisiński został administratorem nowo powstałego obszaru dutego z parafii św. Trójcy. Dopiero w 1972 roku powstała oficjalnie parafia św. Jacka Odrowąża w Legnicy, a kościół św. Jacka stał się jej siedzibą parafialną. Z kolei w roku 2002, świątynia została ogłoszona lokalnym sanktuarium św. Jacka, wpisując się w duchowe życie diecezji legnickiej.
25 grudnia 2013 roku miało miejsce niezwykłe wydarzenie, określane mianem cudu eucharystycznego, które zostało ogłoszone decyzją biskupa diecezjalnego prof. Zbigniewa Kiernikowskiego 10 kwietnia 2016 roku. Uroczystość oddania Relikwii Ciała Pańskiego do publicznego kultu miała miejsce 2 lipca 2016 roku, stanowiąc ważny moment w historii tej świątyni.
Organy
Organy w kościele św. Jacka w Legnicy to instrument o bogatej historii, który został stworzony przez renomowaną firmę Schlag & Söhne z Świdnicy w latach 1907-1908. Oznaczone jako opus 825, zachwycają swoim brzmieniem i architekturą. Niestety, po zakończeniu II wojny światowej, w latach 1945-1948, kościół był nieczynny. Brak odpowiedniego zabezpieczenia przyczynił się do wielu zniszczeń.
W tym trudnym okresie instrument przeszedł przez wiele niekorzystnych doświadczeń. Złodzieje, wykorzystując sytuację, wykradli znaczną część drogocennych głosów, a dzieci, bawiąc się usuniętymi piszczałkami, roznosiły je po okolicznych ulicach. Jeszcze na początku 1948 roku znalazły się zniszczone elementy metalowych piszczałek w okolicy rzeki i kościoła. Dopiero po zabezpieczeniu świątyni zaprzestano dalszej dewastacji tego cennego instrumentu.
W roku, gdy wznowiono odprawianie nabożeństw, przystąpiono do drobnych napraw organów. Wówczas udało się uruchomić ledwie 18 głosów z wielkim trudem. W 1957 roku przeprowadzono kolejne czynności naprawcze, wśród których zwrócono uwagę na wymianę oskórowania miechów na nowe. Stan traktury w roku 1966 był idealny, jednak kilka ołowianych rurek było uszkodzonych.
Podczas remontu kościoła w 1966 roku zaktualizowano plany dotyczące organów, lecz ze względu na znaczne koszty naprawy i uzupełnienia brakujących głosów, zdecydowano o ich odłożeniu na późniejszy termin.
W tym kontekście przedstawiamy szczegóły dotyczące dyspozycji instrumentu:
Manuał I | Manuał II | Pedał |
---|---|---|
1. Trompeta 8 | 1. Lieblich Gedeckt 16 | 1. Principalbass 16 |
2. Mixtura 3–4 fach | 2. Geigen-Principal 8 | 2. Rauschpfeife 4 fach |
3. Kornet 3fach | 3. Aeoline 8 | 3. Subbass 16 |
4. Rohrflöte 4 | 4. Quinte 1 1/3 | 4. Gedeckt-Bass 16 |
5. Oktaw 4′ | 5. Lieblich Gedeckt 8 | 5. Bassflöte 8 |
6. Offenflöte 4 | 6. Traversflöte 4 | 6. Violoncello 8 |
7. Hohlflöte 8 | 7. Prestant 4 | 7. Octavbass 4 |
8. Gemshorn 8 | 8. Superoktave 2 | 8. Violon 16 |
9. Quinte 2 2/3 | 9. Scharf 4 fach | _ |
10. Principal 8 | 10. [brak tabliczki] | _ |
11. Principal 16 | 11. Gemshorn 8′ | _ |
_ | 12. Cymbel 2-fach | _ |
_ | 13. Sifflöte 1′ | _ |
Przypisy
- Legnica (Sanktuarium św. Jacka) [online], musicamsacram.pl [dostęp 23.10.2024 r.] (pol.).
- Cud eucharystyczny w Legnicy. Wierni z całej Polski przyjechali zobaczyć relikwię Ciała Pańskiego. wpolityce.pl, 02.07.2016 r. [dostęp 18.07.2024 r.]
- Łukasz Jezioro: Cud Eucharystyczny w Legnicy- komunikat Biskupa Legnickiego. parafia św. Jacka Odrowąża w Legnicy, 11.04.2016 r. [dostęp 18.07.2024 r.]
- Cud eucharystyczny w Legnicy. Gość Niedzielny, 10.04.2016 r. [dostęp 18.07.2024 r.]
- Legnica – Kościół św. Jacka. Polskie Wirtualne Centrum Organowe. [dostęp 21.07.2014 r.] (pol.).
- Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. [dostęp 05.02.2011 r.]
- ks. Waldemar Wesołowski: Sanktuarium św. Jacka w Legnicy. Niedziela legnicka, 2002 r. [dostęp 18.07.2024 r.]
- Historia Legnicy
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Parafia św. Jacka Odrowąża w Legnicy | Parafia Katedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Legnicy | Parafia św. Jadwigi Śląskiej w Legnicy | Parafia św. Tadeusza Apostoła w Legnicy | Kościół Marii Panny w Legnicy | Kościół św. Jana Chrzciciela w Legnicy | Kościół św. Trójcy w Legnicy | Parafia Świętej Rodziny w Legnicy | Parafia Świętej Trójcy w Legnicy | Dawny kościół Apostolsko-Katolicki w Legnicy | Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła w LegnicyOceń: Kościół św. Jacka w Legnicy